استفاده از تکنالوژی خطرات ناشی از حوادث طبیعی در افغانستان را مهار ساخته میتواند

This page in:
 Rumi Consultancy / World Bank
عکس: شرکت مشورتی رومی/ بانک جهانی


معمولاً فیر تفنگ کار غیرمنطقی و ناشایسته پنداشته میشود، اما در ولسوالی گلدره که تقریباً ۴۰ کیلومتر از شهر کابل فاصله دارد، چنین نیست. بعضی اوقات این فیر تفنگ توسط کسانی صورت میگیرد که در قلۀ کوه زندگی میکنند و هدف آن هشدار به اهالی پایینِ دره از احتمال سرازیر شدن سیلاب در دریای گلدره میباشد.

اهالی گلدره دریای گلدره هم یک نعمت و هم یک مصیبت می شمارند. این دریا بزرگترین منبع تأمین معیشت اهالی آن ولسوالی است زیرا تقریباً ۷۵ در صد اقتصاد آن وابسته به زراعت میباشد . به همین گونه این دریا یک منبع خطر برای زندگی و دارایی مردم نیز پنداشته میشود.

در ماه مارچ سال ۲۰۱۷ میلادی، زمانی که برف کوه ها آب شد، سیلاب شدید جان دو کودک را گرفت و یگانه راه ترانسپورتی را که این دره را به شهر کابل متصل میسازد، نیز تخریب کرد.

Guldara road infrastructure and identified hazard area
شکل ۱: زیربنای سرک گلدره و ساحاتی که در معرض خطر قرار دارند

سیر کوتاهی به گلدره نشان میدهد که سال های جنگ و ناامنی اکثر زیربنا های آن را به شمول سیستم آبیاری و آبرو ها را تخریب کرده است . اهالی این ولسوالی میگویند که برای وقوع یک حادثۀ طبیعی هیچ سیستم هشدار دهندۀ قبلی وجود ندارد و همچنان هیچ برنامه یی برای خدمات و کمک های اضطراری میسر نیست [۱]. با آن هم، جنبۀ مثبتی که ما در این بازدید خود مشاهده کردیم، حمایت قوی مردم محل، به شمول زنان، استفاده از تکنالوژی برای ردیابی خطرات و مدیریت پیشگیرانۀ خطرات حوادث طبیعی میباشد.

جهت حمایت از این تلاش ها، تیم کاری بانک جهانی همراه با پرسونل مجرب از یک کانسرسیوم شرکای افغان و بین المللی [۲]، با استفاده از تکنالوژی و وسایل اطلاعات جمعی قابل دسترس، چندین سروی خطرات را انجام دادند، تا معلومات مشرح در مورد خطرات ابتدایی محل را جمع آوری کنند. در این سروی از شبکه های اجتماعی، مصاحبه های تیلفونی، و همچنان از بحث های گروهی متمرکز، به شمول بحث با اعضای شورای انکشافی محلات، استفاده شده بود. این رویکرد با ردیابی خطرات تهدید کنندۀ محلات روستایی با استفاده از دو منبع باز اپلیکیشن موبایل «OpenCamera» و «MyTracks» تکمیل گردید. این کار از طریق یک پروسۀ مشورتی انجام شد که در آن مردم محل که به شکل دسته جمعی خطرات و نقاط بیشتر آسیب پذیر ولسوالی گلدره را مشخص کردند، شامل بودند.

معلومات حاصل شده بعداً در نقشۀ خطرات درج شد (
به شکل ۲مراجعه کنید). این نقشه با استفاده از یک منبع بازسیستم معلومات جغرافیایی (GIS) ایجاد شد که خلاصه یی از خطرات بالقوه که اهالی این منطقه با آن مواجه شده اند، را فراهم کرده است. بر اساس این نقشۀ خطرات، مردم محل حالا تدابیر کاهش دهندۀ خطرات حوادث طبیعی را تشخیص و پیشنهاد کرده میتوانند . این تدابیر جهت کاهش اثرات حوادث طبیعی مشخص طراحی شده است (به جدول ۱مراجعه شود)

Guldara hazard map and proposed DRR measures
شکل ۲: نقشۀ خطرات و اقدامات کاهش دهندۀ خطرات حوادث طبیعی گلدره

در جریان این تحقیق، یکی از یافته های جالب این بود که به علت وضعیت اجتماعی – اقتصادی، ارزشهای فرهنگی و رسم و رواج ها، زنان نسبت به مردان از حوادث خطرزا بیشتر متاثر میشدند  و در نتیجه آنان یک تعداد نیازمندی ها و اولویت های کاهش دهندۀ خطرات حوادث طبیعی بیشتر را بیان کردند. تعدادی از اقدامات پیشنهادی کاهش دهندۀ خطرات که توسط  مردم محل مطرح شده و در ذیل آمده اند، به اساس جنسیت تقسیم شده اند:

  • پیشنهادات زنان: فراهم سازی قرضه های کوچک به زنان، آموزش های مدیریت خطرات حوادث طبیعی مختص به زنان، سهولت های قرضه.
  • پیشنهادات مردان: پروژۀ کوچک آبی و یک چاۀ عمیق جهت آبیاری
  • پیشنهاداتی که توسط مردان و زنان ولسوالی مشترکاً ارایه شد: دیوار محافظتی برای دریا، سهولت ذخیرۀ مواد غذایی جهت تأمین مصؤنیت، یک ذخیره و یک کانال آبرسانی جهت مبارزه با خشکسالی که رو به افزایش است.
 Combined community-proposed disaster risk mitigation measures in Guldara
جدول ۱:اقدامات پیشگیرانه مردم هنگام خطرات حوادث طبیعی در گلدره

پیشنهادات فوق الذکر مردم محل به مثابه کلیدی ترین نکات در راستای انتخاب گزینه های مطلوب انکشافی در آینده و برنامه ریزی و تطبیق پروژه های زیربنایی تحت برنامه ملی میثاق شهروندی قرار گرفته میتوانند که با اجرای آن یک گلدره مصؤنتر و مرفه ساخته شود. بانک جهانی نیز دو محل  دیگر را در حوزۀ این فعالیت ازمایشی مورد حمایت قرار داده است و حالا با این سه محل کار میکند، تا فعالیت های مطلوب کاهش دهندۀ خطرات حوادث طبیعی را اولویت بندی و تطبیق کنند و سلسلۀ سنجش کاهش خطرات حوادث طبیعی توسط جامعه را که در شکل ۳ نشان داده شده است، تکمیل کنند.

سلسلۀ سنجش های کاهش خطرات حوادث طبیعی که توسط اهالی منطقه ایجاد شده اند جهت طرح، تمویل، تطبیق و نظارت پروژه ها انتخاب، اشتغال و اشتراک مردم را با هم پیوند میدهد . هر پیوندی در زنجیرۀ ارزش قوی است و باید بالاخره انعطاف پذیری مبتنی بر تقاضارا در محلات ایجاد کند. اگر یک سلسله فعالیت های این زنجیره درهر مرحله یی متوقف و مختل میشود، ارزش محدود میگردد. با توجه به شکنندگی اوضاع در افغانستان، رویکرد کاهش خطرات حوادث طبیعی مردم محور به تقویۀ قرارداد اجتماعی میان حکومت افغانستان و شورای های انکشافی محلات کمک میکند، تا به خصوص در نقاط دور افتاده و غیر قابل دسترس، حالت شکنندگی را به حالت احیا کننده مبدل سازد.

 A community-based DRM project involves eight different steps to deliver value
شکل ۳: دستیابی به ارزش، یک پروژۀ مردم محور کاهش خطرات حوادث طبیعی شامل هشت گام مختلف میگردد.

بانک جهانی با کاربرد فرصت های که با تکنالوژی دست داشته میسر شده و نقشی که زنان در کاهش خطرات حوادث طبیعی ایفا کرده میتوانند، یکجا با ادارۀ مبارزه با حوادث طبیعی افغانستان، سایر وزرات های مرتبط و شرکای انکشافی مانند دفتر ملل متحد برای هماهنگی کمک های بشری، بررسی میکند که چگونه چارچوب کاری آزموده شده در این پروژۀ آزمایشی را تقویت و افزایش بخشیده و در سطح ملی به کار ببرد.

--------
۱. یگانه خدمت قابل دسترس در یک حالت اضطراری دسترسی به پولیس است. خدمات صحی، اطفاییه، نجات، و خدمات برقی غیر قابل اعتماد به نظر میرسد.
۲. سایر شرکای کانسرسیوم عبارتند از: Champion Trades Training Center, Development Monitors, IST Research, and TBD Technology.
۳. انواع پروژه های که به لحاظ وضاحت و اختصار متحدالمال شده اند.
 


Authors

Julian Palma

Urban Development and Disaster Risk Management Specialist (Consultant), Social, Urban, Rural and Resilience Global Practice

Join the Conversation

The content of this field is kept private and will not be shown publicly
Remaining characters: 1000