چگونه به معضل افسرده گی روانی در افغانستان رسیده گی کرده میتوانیم؟

شکیبا دلاوری یکی از محصلین سال اخر دیپارتمنت روانشناسی کلینیکی و مشوره دهی در پوهنتون کابل میباشد. مانند یکی از محصلین قشر اناث، او در اقلیت صنف قرار دارد زیرا بسیاری از دختران افغان در نوجوانی ازدواج می کنند و نمیتوانند به تحصیلات عالی ادامه بدهند.

شکیبا چالش های روانی را، که بسياری افغانها بشمول دوستان نزدیک و اقارب او از انها رنج میبرند، مورد مطالعه قرار می دهد.

او در جریان این مدت و در سراسر زندگی جوان خویش مردم زیادی را در اطراف خود دیده است که از افسردگی و سایر تشوشات روانی رنج می برند. مانند سه حصه جوانان افغان، شکیبا نیز صدمه بیجاشدن داخلی را دو مرتبه ديده—یک مرتبه در جریان جنگ های داخلی سال های ۱۹۹۰ و بار دوم در زمان حکومت طالبان تجربه نموده است.

بدون شک جنگ و ناامنی دوامدار سبب افزایش حس عدم اطمینان نزد جوانان گردیده است، و جوانان بارها ابراز نموده اند که آنان برای رُشد و انکشاف شخصی و مسلکی خود کدام راه روشن را نه میبینند.

با وجود این همه، اکثر جوانان افغان مانند شکیبا تحصیلات شان را در رشته های مربوطه ادامه می دهند تا بتواننند مصدر خدمت به دیگران گردند. و پروژۀ انکشاف تحصیلات عالی، که از طریق صندوق بازسازی افغانستان تمویل می شود، انها را حمايت ميکند.

از طریق این پروژه، مراکز نمونه یی مشاورۀ روانی در پوهنتون ها، برنامه های گوناگون مساعدت های مسلکی روانی را برای استادان و محصلان فراهم میکنند.

از طریق این مراکز خانم ها مواظبت خاصی را در عرصه های متعدد بشمول مبارزه با چالش های روزمره و مشورت در مورد رسیده گی به واقعات افسرده گی دریافت می کنند.

يکی از این مراکز در پوهنتون تعلیم و تربیه، که در انجا تقریباً ۷۶۰۰ محصل مصروف تحصیل هستند، نيز ايجاد گرديده. پورتوکول ها، رهنمودها و مواد مشاوره که در اين مرکز قابل استفاده است توسط هنتر کالج مستقر ایالات متحدۀ امریکا در همکاری نزدیک با فاکولته روانشناسی پوهنتون کابل تهیه گرديده است.

این مرکز در حال حاضر برای ۱۰۰ محصل خدمات روانی ارایه می کند و ۳۰۰ محصل دیگر برای دریافت کمک منتظر هستند. این وضعیت نشان دهندۀ نیاز گسترده محصلان برای مشاوره های روانی-اجتماعی ميباشد. مراکز مشاوره های روانی در پاسخ به نيازمندیهای جدی کمک ميکند.‌ در افغانستان صدمات روانی عمیق و خیلی عام است.
 

بر اساس سروی ملی صحت روانی افغانستان سال ۲۰۱۸، بیشتر از ۶۶ در صد افغان ها حد اقل یک حادثۀ ترومایی را شخصاً تجربه کرده اند.

یافته های این سروی حاکی از آنست که بیشتر از ۷۷ در صد افغان ها شاهد حد اقل یکی از چنین حوادث بوده و ۸۴ در صد شان یا شخصاً حادثۀ تروماتیک را تجربه کرده و یا شاهد آن بوده اند.

امار صحت عامه نشان میدهد که نصف نفوس افغانستان از افسردگی روانی رنج می برند، اما افغانستان صرف در حدود ۳۰۰ داکتر بیماری های روانی دارد.

دولت افغانستان متعهد به توسعۀ مراکز مشاوره روانی در تمام پوهنتون های دولتی می باشد، و رییس جمهور افغانستان ۵۵ بست رسمي را برای کارمندان این مراکز منظور نموده است. 

چنین سرمایه گذاری ها به انعده از جوانانی، که تاثیرات جنگ و ناامنی را به گونۀ دست اول تجربه ميکنند، کمک می نمايد تا از مزایا و فرصت های مشورتی اين مراکز استفاده اعظمی نمايند.
شکیبا فضای مرکز مشاوره را چنان مؤثر و مسلکی یافته که سخت می کوشد تا جزء از کادر روانشناسی در آینده گردد. ساختار فزیکی، کارمندان این مرکز و خدمات آن رضایت بخش بوده و مورد استقبال قرار گرفته است.

این مرکز با شفاخانه های امراض روانی که محصلین جهت کمک و کار آموزی به آن ها فرستاده می شوند کاملاً متفاوت است. مراجعه به خاطر دریافت کمک در بخش تشوشات روانی و افسردگی در افغانستان هنوز هم منحیث یک چالش بزرگ باقی مانده است.

برعلاوه، دخیل ساختن محصلین به حیث کار آموزان با کار معتبر یک منبع اطمینان برای سایر دانش آموزان است تا جهت استفاده از خدمات و تقاضای کمک اقدام کنند.

شکیبا می گوید: "جوانان و به ویژه محصلین پوهنتون نیاز به فرصت و فضایی دارند که مشکلات و دردهای شان را بازگو کنند. آنها این فرصت را نیز دارند تا بدانند رسيدن تا این جا برای شان چقدر مشکل بوده است. یک بار که آن ها دریابند که چه چیزی را بدست اورده اند، با انگیزۀ بیشتر به پیشرفت ادامه خواهند داد."