زمانیکه محمد اشرف غنی رییس جمهور فعلی در سال ۲۰۱۴ به کرسی ریاست جمهوری افغانستان دست یافت، یکی از اولویت های او آوردن اصلاحات اساسی در سیستم تدارکات ملی افغانستان به منظور اطمینان از شفافیت در اعطای قراردادها و مدیریت درست و شفاف این قراردادها بود.
تطبیق دیدگاه رییس جمهور برای ارتقای سیستم سنتی تدارکات به یک مارکیت پیش رفته مستلزم ایجاد نهادهای قوی و متخصصین و کارمندان با مهارت بود که در حال حاضر در چوکات سه تشکیل اداری مدرن بوجود آمده است: اداره ملی تدارکات افغانستان ، کمیته تدارکات ملی و انستیتوت تدارکات ملی.
فعالیت این ادارات سبب گردیده است تا فواید زیادی برای افغان ها رسیده، فساد کاهش یابد و و زمینه برایرشد و انکشاف بهتر فراهم گردد. به طور مثال در نتیجه اصلاحات انجام شده در بخش تدارکات برای آن عده از شرکت های افغانی و شرکت های بین المللی که شرکای افغانی داشته و یا در افغانستان دفتر داشته باشند تا ۲۵ درصد در اعطای قرارداد ها ترجیح داده می شود. این روش به هدف تشویق بیشتر نهادهای دولتی در استفاده از محصولات داخلی و هم چنان تقویت سکتور خصوصی افغانستان انجام می شود. علاوه بر این، زمینه ورود شرکت های کوچک و متوسط به پروسه های تدارکاتی آسان تر شده و پروسه ها و پیش شرط های اعطای قراردادها ساده تر شده است.
اصلاحات اساسی به منظور ارتقای سیستم تدارکات ملی
اداره ملی تدارکات افغانستان و کمیسیون تدارکات ملی یک سلسله دستورالعمل های استراتیژیک را ارایه کرده، اولویت های اصلاحات را تعیین و بر روند تدارکات ملی نظارت می کند. هدف این دو ساختار این است تا از مطابقت تمامی مراحل تدارکات (تشخیص نیازها، درخواست، پیش درخواست، شرایط اعطا و قراردادها) با قوانین افغانستان و اولویت های اصلاحی اطمینان حاصل گردد.
اصلاحات در سیستم تدارکات به دولت افغانستان کمک کرده است تا در حدود ۶۶ میلیارد افغانی (۸۶۸ میلیون دالرامریکایی) را در پروسه قراردادهای تدارکات ملی صرفه جویی کند.
ایناصلاحات شامل هماهنگی منظم، ارزیابی نیازها و نظارت و ارزیابی موثر از تمام مراحل پروسه تدارکات و اجرای قرارداد ها است. به طور کلی، اصلاحات در سیستم تدارکات به دولت افغانستان کمک کرده است تا در حدود ۶۶ میلیارد افغانی (معادل حدود ۸۶۸ میلیون دالرامریکایی) را در پروسه قراردادهای تدارکات ملی صرفه جویی کند.
پروسه تدارکات عامه در افغانستان نسبت به ظرفیت تدارکات سکتور خصوصی ابعاد گسترده تری دارد. تنها در سال ۲۰۲۰ افغانستان احتمالا در حدود ۲۱۴ میلیارد افغانی (معادل حدود 2.7 میلیون دالر) که تقریباً برابر با نیمی از بودجه سالانه کشور است را از طریق هزاران قرارداد صرف تدارکات ملی خواهد کرد. در این میان، و به شرط کسب مهارت های مناسب، کارکنان تدارکات می توانند کمک نمایند تا تا میلیون ها دالر صرفه جویی گردد.
بهبود و تقویت نیروی کار بخش تدارکات
یکی از چالش های اساسی این است که دانش متخصصین تدارکات دولتی در افغانستان ابتدایی بوده و برای اینکه کارشان موثریت بیشتری داشته باشد نیاز است تا مهارت های جدیدی را بیاموزند.
انستیتوت تدارکات ملی که روش های قبول شده جهانی را آموزش می دهد مسئول آموزش متخصصین بخش تدارکات افغانستان می باشد. در اوایل سال ۲۰۱۶ مرکز آموزشی تدارکات که بعداً انستیتوت تدارکات ملی جانشین آن گردید، در حدود ۵۰۰۰ تن را در سراسر افغانستان آموزش داد و از این طریق توانست تا یک گروه از استعدادهای متخصص داخلی بخش تدارکات را بوجود بیاورد. در چهار سال اخیر با کمک مالی بانک جهانی، دولت افغانستان توانسته است قدم های بیشتری را به منظور ارتقای مرکز آموزشی تدارکات به انستیتوت تدارکات ملی بردارد.
انستیتوت تدارکات ملی در یک سیستم شناخته شده بین المللی نظارت و ارزیابی که بر اساس مدل ارزیابی آموزشی (Kirkpatrick) ساخته شده است سرمایه گذاری کرده است. یافته های این سیستم نظارت و ارزیابی نشان می دهد که آموزش های ارایه شده توسط انستیتوت تدارکات ملی با استقبال اشتراک کنندگان این کورس ها مواجه شده است.
انستیتوت تدارکات ملی متعهد است تا به ۱۴۰۰ تن از کارمندان دولتی که مسئول تدارکات ملی در سطح ملی و ولایتی می باشند آموزش های لازم را ارایه کرده
انستیتوت تدارکات ملی همچنین با ادارات و نهادهای دولتی به منظور آگاهی از چگونگی استخدام کارمندان بخش تدارکات و اینکه آیا ساختارهای سازمانی آنها از کار آنها پشتیبانی می کند نیز همکار است. به عنوان بخشی از پروسه اصلاحات در سیستم تدارکات، انستیتوت تدارکات ملی متعهد است تا به ۱۴۰۰ تن از کارمندان دولتی که مسئول تدارکات ملی در سطح ملی و ولایتی می باشند آموزش های لازم را ارایه کرده و آن ها را برای حصول اطمینان از مصرف منابع ملی به صورت درست و موثر آماده کند.
تقویت و ارتقای دانش تدارکاتی در راستای ایجاد یک محیط کاری رقابتی، عاری از فساد و متضمن اقتصاد پایدار، بهبود ارایه خدمات عامه و اطمینان جمعی به توانایی دولت برای عملی ساختن پلان های انکشافی نقش مؤثری ایفا میکند.
پاسخگویی و مقابله با کووید-۱۹
با شیوع کووید-۱۹، تمامی برنامه های آموزشی تدارکات متوقف شد. با آن هم انستیتوت تدارکات ملی و اداره ملی احصائیه و معلومات برنامه های آنلاین آموزشی را با استفاده از سیستم مدیریت آموزشی (Moodle) راه اندازی کردند. از طریق لکچر های ویدویی که توسط متخصصین انستیتوت تدارکات ملی ارایه می شود، اشتراک کنندگان می توانند بدون مصارف اضافی به فراگیری برنامه های آموزشی خود ادامه دهند.
نور الله نادری یکی از اشتراک کنندگان برنامه های آموزش آنلاین انستیتوت تدارکات ملی در این مورد می گوید: "من قبلا در چند پوهنتون دولتی و خصوصی آموزش دیده بودم اما این برنامه یکی از برنامه های غنی آنلاین بود که تا حال اشتراک کرده ام. من می خواهم از تمامی استادان و تیم مدیریت این برنامه برای تلاش ها و زحمات شان تشکر کنم".
"مبارز ځدران" یکی دیگر از اشتراک کنندگان برنامه آموزش آنلاین انستیتوت تدارکات ملی می گوید: "ما حالا باور داریم که با آموزش در انستیتوت تدارکات ملی، کارمندان بخش تدارکات می توانند نقش موثرتری را در اجرای قوانین و مقررات پروسه ها و دیگر پالیسی های تدارکاتی ایفا نمایند".
انستیتوت تدارکات ملی در نظر دارد تا این کورس های آنلاین را بعد از ختم خطر ویروس کوید 19 نیز همراه با کورس های حضوری و دیگر برنامه های آموزش تخصصی ادامه دهد.
تداوم کمک های بین المللی به شمول کمک هایی که از طریق صندوق بازسازی افغانستانانجام می شود برای ایجاد زندگی بهتر برای میلیون ها افغان اهمیت حیاتی دارد. کمپاین #حفاظت-از-دست-اوردها نتایج مثبت کمک های صندوق بازسازی افغانستان بالای زندگی مردم افغانستان را را برجسته می سازد که توانسته است تفاوتی اساسی در زمینه دستیابی به صلح و رفاه عامه برای مردم افغانستان بوجود آورد.
Join the Conversation