آیا کمک های مالی کوچک، آموزش و ارایه توصیه ها و مشوره ها برای متشبثین کوچک می تواند فرصتهای کاریابی را در افغانستان ایجاد کند؟

همان طوری که جهانیان ۱۲ ماه اگست را همه ساله به عنوان روز جهانی جوانان تجلیل مینماید، اکثریت اقشار جامعه افغانستان، بالخصوص طبقه جوان، تلاش می نمایند، تا راه های بهتر و مناسب برای یک آینده درخشان  و موفق را برای خودشان جستجو و دریافت نمایند. براساس معلومات صندوق جمعیت سازمان ملل متحد، در حدود ۶۳ فیصد نفوس افغانستان زیر سن ۲۵ سال قرار دارند که این حالت ساختار اهرم شیب دار (steep pyramid) را با در نظرداشت سن نفوس کشور به تصویر کشیده و انعکاس دهنده افزایش سریع رشد قشر جوان در کشور میباشد. این در حالیست که جوانان افغان بطور قابل ملاحظه­ با چالشها و مشکلات جدی در عرصه های  صحت، تعلیم و تربیه، فرصتهای کاریابی و نابرابری های جنسیتی مواجه  میباشند.

جهت رسیده گی به این چالش ها، وزارت کار، امور اجتماعی، شهدا و معلولین، طبقه  جوان مناطق روستایی و نیمه شهری که سطح تعلیم بلند ندارند، را تحت پوشش برنامه آزمایشی فراهم نمودن کمکهای مالی کوچک بلاعوض قرار داده است. قابل یادآوریست که هدف این کمک مالی کوچک و بلاعوض با در نظرداشت رشد ضعیف اقتصادی وچشم انداز نامطلوب، ایجاد فرصت های شغلی در سکتور خصوصی آنعده جوانانی را که علاقمند ایجاد تشبث / اشتغال خودی اند، مورد حمایت قرار میدهد. این برنامه تحت پروژه نتیجه به کمک مالی صندوق بازسازی افغانستان تطبیق میگردد.

زمانی که من، فریحه ۲۳ ساله، را هنگام مصاحبه انتخاب متشبثین به منظور دستیابی به کمکهای مالی کوچک بلاعوض را ملاقات کردم، در مورد دریافت هر گونه حمایت از طرف دولت در حالت شک و تردید قرار داشت، اما در مورد آینده و راه اندازی آرایشگاهء خودش اطمینان خاطر داشت.  این رویای فریحه، بعد از دریافت خبر کمک مالی کوچک بلا عوض (۵۰۰ دالر امریکایی) تحقق یافت. فریحه، در ابتدا به مدت چهار سال به عنوان شاگرد در یک سالون آرایش مهارتهای لازم را آموخت. اکنون با استفاده از  این کمک مالی برای سرمایه گذاری در کسب و کار خود استفاده نمود و در حال حاضر وی یک شریک و مدیر سالون آرایشگری خود میباشد. وی میگوید: "من به عنوان شاگرد درآمد کافی نداشتم، اما در حال حاضر من یک شریک هستم. این کار خوبی است و در حال بهتر شدن میباشد."

فریحه، به عنوان یکی از مستفید شوندگان کمک مالی کوچک بلاعوض پروژه نتیجه، در کورسهای آموزش انکشاف تشبثات بمنظور آموزش  حسابداری مقدماتی، بازاریابی و همچنین نکات کلیدی برای آغاز کسب و کار/ تشبث به عنوان یک زن اشتراک کرد. او همچنان از دریافت کتاب های تصویری مشرح و کارهای عملی  بخاطر آغاز تشبث در جریان کورس و از اینکه معلومات مقدماتی در این زمینه ها برایش ارائه گردیده است،  بسیار خوشحال میباشد.

فریحه  در میان صدها زن، یکی از کسانی است  که از طریق پروژه نتیجه غرض دریافت کمک مالی  شناسایی و از این طریق آموزش دیده است . تاکنون از جمله ۱۷۰۰۰ تن متقاضی،  در حدود ۲۵۰۰ تن متشبثین کوچک این کمک مالی کوچک بلاعوض  را از طریق پروژه نتیجه دریافت نموده اند. حدود ۳۰ فیصد این مشتبثین را زنان تشکیل میدهند. قابل یاد آوریست  این پروژه در ولایات کابل، ننگرهار و بلخ تطبیق شده است.

به عنوان یک عضو تیم  پروژه نتیجه، همراه با حمایت ستراتژیک بانک جهانی، ما باید راههای مختلف  را غرض حمایت جوانان  به سطح ولایات در بخش های  مشوره دهی و سائر رهنمایی های لازم و مورد نیاز تشبثات جستجو میکردیم. آیا مشوره دهی میتواند به آغاز کسب و کار مفید واقع شود؟ ارایه جواب به این سوال در یک کشوری مانند افغانستان که حالت شکننده اقتصادی و اجتماعی دارد ممکن است تا حد نسبتاً بیشتر پیچیده و مشکل باشد.
ما تصمیم گرفتیم که جواب این سوال را از طریق  آزمایش ذهنی،  توصیه ها و مشوره ها  با  متشبثین کوچک منتخب  در شهر کابل  دریافت نماییم. قابل یاد آوریست که برای گروپهای متشبثین کوچک علاوه بر کمکهای مالی بلاعوض، زمینه آموزش انکشاف تشبثات و ارایه توصیه ها و مشوره ها نیز  فراهم گردیده است. پیشتازان انکشاف تشبثات  فعلاً حمایت و مشوره دهی را برای متشبثین که به شیوه تصادفی انتخاب گردیده اند و کمک مالی بلاعوض را در کابل بدست آورده اند، ارایه مینمایند.  از طریق یک برنامه آزمایشی  تصادفی دستآوردهای مبتنی بر شواهد،  اثرگذاری کمکهای مالی بلا عوض بر دست آوردهای ایجاد فرصتهای کاریابی  و عواید  بررسی و ارزیابی خواهد شد. توقوع میرود که  نتایج این بررسی ها و ارزیابی در ۲۰۱۸  به نشر برسد.

خدمات رهنمایی و مشوره دهی براساس انکشاف و ایجاد روابط خاص بین رهنما (مشوره دهنده) و مشوره گیرنده (مستفد شونده) به منظور فراهم آوری رهنمایی و مشوره دهی به شخص مشوره گیرنده (مستفد شونده)  و همچنان انتقال مهارتها، دانش و آگاهی کسب و کار استوار میباشد.

خانم عالیه محمدی یک  راهنما ومشاور ­ متعهد و با ذوق  سالون آرایشگری خودش را مدیریت میکند. خام عالیه به پنج زن از مستفید شوندگان پروژه نتیجه مشوره فراهم مینماید. وی  میگوید: "در جلسه اول، برخی  مشوره گیرندگان (مستفید شوندگان) اعتماد به نفس بسیار ضعیف  داشتند، اما در جلسه دوم، اعتماد به نفس آنها  بیشترگردید، به راحتی صحبت میکردند و بسیار به اسانی موضوعات را مورد بحث قرار میدادند".
رهنماها و مشوره دهندگان از میان لیستی که توسط اتحادیه­های کارگران فراهم شده بود انتخاب شدند؛ بطور مثال  شورای مرکزی اتحادیه کارگران افغانستان، سازمان همبستگی زنان و کودکان افغانستان و سازمان FACT. افراد منتخب معلومات مقدماتی را در زمینه پروژه و نیز در مورد شیوه های بهتر رهنمایی و مشوره دهی را دریافت نمودند. هر یکی  از این مشاوران (رهنماها)، حداکثر برای شش مستفید شونده و حداقل برای یک مشوره گیرنده  که در عین سکتور  تشبث دارد،  توظیف گردیده است .

به منظور تشویق، کمک نقدی اندک (جیب خرچ)  به منظور پرداخت هزینه های رفت و آمد  یا بازدید از محل مشوره گیرنده (مستفید شونده)،  ناشتا و هزینه  تلفون پرداخت میگردد و از جمله عوامل تشویقی غیر مالی یا معنوی، میتوان به ارائه تصدیقنامه، لوح تقدیر و تقدیرنامه در نظر گرفته شده است. تمام این تلاشها به منظور ایجاد اعتماد میان مشاور و مشوره گیرنده میباشد. در حالی که کمک هزینه نقدی برای حداکثر ده (۱۰) مورد بازدید در طول چهار ماه خواهد بود؛ پیش بینی میشود که بعد از ایجاد رابطه میان مشوره دهنده و مشوره گیرنده ، هر دو جانب ،  خویشرا به تعداد معین بازدیدها و کمک مالی، پرداخت شده  منحصر نخواهند نمود.

در ماههای می و جون سال ۲۰۱۷ در کابل تحت برنامه مشوره دهی، حدود ۷۵ مشوره دهنده  تقریبا به ۳۰۰ مشوره گیرنده خدمات مشوره دهی فراهم نمودند. برخی از فرضیه ها و محدودیت ها در زمینه مؤثریت و همچنین درباره ترک کردن برنامه  یا عدم ادامه برنامه توسط  مشوره دهنده و مشوره گیرنده وجود دارد. این که تا چه اندازه، این طرح در انکشاف و مؤثریت کسب و کار کوچک ارزشمند خواهد بود نیازمند ارزیابی اثرگذاری آن میباشد، اگر چه شواهد اولیه نشان میدهد که کمکهای مالی نقدی کوچک برای متشبثین کوچک، سطح بسیار بالای از انگیزه و اعتماد به نفس را در سهمگیری آنها به عنوان شهروند مفید در جامعه افزایش میدهد. انتظار میرود که نتایج حاصله از این تجربه ها، به گفت و گو با ذینفعان و سیاستگذاران در زمینه توانمندسازی اقتصادی و مشارکت جوانان در افغانستان کمک خواهد کرد.  

توقع میرود که دست آورد های این تجربه  در مباحث وسیعتر مراجع ذیدخل و پالیسی سازان  در زمینه تقویت وضعیت اقتصادی  و سهیم ساختن جوانان  افغانستان  که آینده کشور را میسازند، مورد استفاده قرار گیرد.  سرمایه گذاری در برنامه هایی که بالای جوانان تمرکز دارد، مانند برنامه مشوره دهی تنیجه برای انکشاف درازمدت افغانستان ضروری پنداشته میشود.