تاثیرات مثبت برنامه صحت در ولایت دایکندی

با آنکه من در بخش مدیریت پروژه در ولایت دایکندی تجربۀ زیاد دارم، اما مقیاس و تاثیرات برنامه صحت وزارت صحت عامه در این ولایت درحقیقت فوق العاده الهام بخش پنداشته میشد – بطور مثال می توانم از جمله ۳۹ مراکز صحی که بسته های خدمات ابتدایی صحی را ارائه می نمود، یاد آوری نمایم که اینها همه به صورت ماهوار بیشتر از ۷۷،۰۰۰ بیمار را مورد معالجه و مراقبت قرار میدادند. تنها در ماه اکتوبر ۲۰۱۶، این مراکز توانستند ۶۱۵ واقعه ولادت را  تحت پوشش کمک های مورد نیاز بیماران قرار دهند، که از مجموع نوزادان، بیش از ۶۹ نوزاد  تنها در مرکز صحی تیمران چشم به دنیا گشودند.
 
در حقیقت، زمانیکه محور بحث پیرامون صحت زنان متمرکز باشد، برنامۀ آموزشی صحت توانسته، تا در هر یک از این مراکز صحی زمینه حضور حد اقل یک تن از کارمندان صحی طبقه اناث را فراهم سازد. این امر قسماٌ از بابت تکمیل شدن موفقانۀ برنامه های آموزشی ماهران ولادی و دایه های صحی محلی میسر گردیده، که می توان از این برنامه های آموزشی و تعلیمی برای قابله به سطح جامعه و آموزش صحی برای نرس ها به سطح جامعه در این ولایت یاد کرد. همچنان این برنامه در تمامی ساحاتِ که تحت پوشش برنامه صحت قرار داشتند، یک عده مراکز صحی در سطح محلات را نیز به کمک شورا های محلی ایجاد و تقویت بخشیده و بالای صلاحیت وظایف و اعتبارنامه های کارمندان صحی نیز تدابیر نظارت و بررسی جدی را عملی مینمودند.
 
برنامۀ صحت یکی از برنامه های کلیدی وزارت صحت عامه می باشد که تمویل مالی آن توسط اداره انکشاف بین المللی گروپ بانک جهانی و صندوق بازسازی افغانستان در مشارکت با چندین نهاد تمویل کننده دیگر بین المللی صورت میگیرد. وزارت صحت عامه جمهوری اسلامی افغانستان از سال ۲۰۱۳ الی ماه جون ۲۰۱۷ موسسه غیر دولتی PU-AMI را در ولایت دایکندی قرارداد عقد نموده بود، تا در مطابقت با اهداف ملی صحی این وزارت، خدمات اساسی صحی  را ارائه و فراهم نماید. این اهداف در برگیرنده کاهش واقعات مرگ و میر مادر و نوزاد و بهبود صحت طفل و اتخاذ تدابیر مشخص به منظور تغذی معیاری میباشد. روی این ملحوظ این برنامه بر افزایش دسترسی به خدمات صحی، ظرفیت سازی، تقویت همکاری و هماهنگی، ترویج استفاده از اطلاعات نظارت و ارزیابی و فراهم آوری تسهیلات برای انتقال و دسترسی ادویه جات متمرکز است.

 
برنامۀ صحت یکی از برنامه های فعال وزارت صحت عامه می باشد که تمرکز آن بر افزایش دسترسی بیماران به خدمات صحی مورد نیاز شان در دور دست ترین نقاط کشور میباشد. بطور مثال، یکی از کلینیک های صحی در ولسوالی کیتی ولایت دایکندی موقیعت دارد، که بیماران ناگزیر اند از مرکز ولایت دایکندی مسافت ۹ ساعت را در موتر طی نماید، تا به آنجا  برسند. اوقات کاری این مرکز صحی بسیار محدود بوده، طوریکه از ساعت ۸ صبح الی ۱۲ بعد از ظهر به روی مراجعین معمولا باز می بود، و مریضان که از قریه جات دوردست بسوی آن حرکت می کردند، اکثراوقات زمانی به کلنیک می رسیدند که دروازه های کلینیک به روی  آنها بسته می بود. اما با کمک برنامه صحت، اوقات کاری این کلینیک از ۸ صبح الی ۴ بعد از ظهر تمدید گردید.
 
با تمام دست آورد ها در این راستا، یگانه مشکلی که تیم کاری پروژه ما نمیتوانست بر آن فایق آید، همانا محیط نامساعد بر اثر شرایط ناگوار اقلیمی بود  که دشواری های زیادی را بویژه در جریان فصل زمستان فرا راه  فعالیت های ما ایجاد مینمود. زمانی که بر اثر برف باری ها جاده ها مسدود میشد، دسترسی ساکنان تمامی قریه جات به مراکز ولسوالی ها و کلینک های صحی مختل میگردید  و شرایط عبور و مرور وسایط نقلیه عامه و امبولانس ها بسیار دشوار و حتی ناممکن میشد.
 

در بعضی از ولسوالی های دور دست ولایت دایکندی همانند اشترلی و میرامور، فصل زمستان حتی شش ماه دوام میکرد. روی همین ملحوظ بود که دفتر PU-AMI به مثابه نهاد قراردادی پروژه، همواره تلاش میورزید، تا تدارکات کافی نیازمندی های اساسی مانند غذا برای مریضان، تیل و مواد سوخت برای گرم ساختن اطاق ها و جنراتوارها را  در جریان ماه های بهار و تابستان انجام بدهد، تا به این ترتیب پیش بینی لازم را برای رفع نیازمندی های مراکز صحی در جریان فصل طولانی زمستان در این ولایت انجام داده باشند. با اینحال، نیاز بود که فراهم آوری امکانات و تسهیلات در مراکز صحی این ولایت به صورت پایدار مورد توجه و حمایت قرار میگرفت. بطور مثال، در سال ۲۰۱۶، بر اثر فرارسیدن فصل سرما قبل از زمان معین آن ، دفتر PU-AMI  تیل و دیگر مواد سوخت را بخاطر نگهداشتن درجه مطلوب هوا در اطاق های زایمان را در موقع معین آن تدارک دیده بود.
 
راه اندازی عملیاتِ تدارکات زمستانی مراکز صحی نیازمند کار گروهی گسترده از جانب بخش های مختلف ذیدخل در برنامه را مینمود، که میتوان همکاری نزدیک میان بخش تدارکات، لوژیستیک و مالی را برشمرد. از این چنین موفقیت کار گروهی همیشه توسط اعضای تیم تقدیر و تمجید صورت میگیرفت و این کار باعث خوشنودی و خرسندی من گردیده و به همین دلیل وظیفه خود را خیلی زیاد دوست داشتم. ما باید از ارایه خدمات صحی خوب به مردم دایکندی اطمینان دهیم، با همکاران مختلف برای تحقق اهداف مشترک کار کنیم و تاثیرات مستقیم تلاش های ما را در زندگی روزمره مردم شاهد باشیم.

مرتبط:

برنامه صحت: http://projects.worldbank.org/P129663/afghanistan-system-enhancement-health-action-transition-project?lang=en
وزارت صحت عامه: www.moph.gov.af
صندوق بازسازی افغانستان: www.artf.af