Ứng phó biến đổi khí hậu: Những điều tôi học được từ Chủ tịch WB và 22 bạn trẻ Việt Nam

 “Làm sao để  chung sống và thích ứng với biến đổi khí hậu? Chúng ta có thể chung tay giải quyết vấn đề gia tăng phát thải các-bon tại Việt Nam như thế nào?” – Ông Jim Yong Kim, Chủ tịch Nhóm Ngân hàng Thế giới đã nêu câu hỏi gợi mở đối với 22 bạn trẻ, trong đó có cả tôi, tại một cuộc thảo luận bàn tròn về biến đổi khí hậu trong chuyến viếng thăm Việt Nam gần đây của ông. Cũng vào thời điểm đó cơn bão Thần Sấm (Rammasun) đổ bộ vào Việt Nam và một số nước trong khu vực. Có lẽ đó chỉ là sự trùng hợp ngẫu nhiên nhưng sự việc cũng nhắc ta nhớ đến sự cấp bách và mức độ nghiêm túc của vấn đề biến đổi khí hậu.

Tại cuộc thảo luận chúng tôi đã chia sẻ nhiều ý tưởng và hoạt động mà lớp trẻ Việt Nam đã thực hiện nhằm giải quyết vấn đề biến đổi khí hậu, ví dụ phong trào “trồng một cái cây”, chiến dịch tuyên truyền sử dụng vật liệu tái chế hay chiến dịch “giờ trái đất”. Mặc dù đã có nhiều cố gắng nhưng có vẻ chúng ta chưa tìm ra được giải pháp tổng thể.

Sau 4 năm hoạt động trong lĩnh vực này, tôi nhận thấy rằng vấn đề tìm ra cách tiếp cận mới vẫn là một thách thức, đồng thời đó cũng là một cơ hội. Đã đến lúc cần tiếp cận vấn đề theo cách mới và phải đảm bảo cân bằng giữa phát triển kinh tế và bảo vệ hệ sinh thái và tài nguyên thiên nhiên.

Một số quốc gia lân cận, ví dụ Singapore hay Hàn Quốc, đã áp dụng công nghệ xanh và coi đó là chìa khóa dẫn đến thành công trong chiến lược phát triển kinh tế của mình. Tôi thấy rằng tại buổi thảo luận nhiều bạn trẻ cũng có cùng quan điểm như vậy.
Tôi rất ấn tượng với mô hình “trang trại không chất thải” của bạn Phạm Như Trang. Mô hình đã sử dụng 25 giải pháp công nghệ biến rác thải thành tài nguyên. Trang đã cho chúng tôi xem một chiếc bếp ga sử dụng trấu và cành cây nhỏ để tạo nhiệt và tạo ra than sinh học hoặc bán sinh học thay vì thải ra tro. Ở Việt Nam, 70% dân số vẫn còn sinh sống dựa vào nông nghiệp thì mô hình như vậy sẽ đóng góp quan trọng vào tăng cường khả năng bền vững trong nông nghiệp và trong tăng trưởng kinh tế.

Cũng tại buổi thảo luận, chúng tôi đã chia sẻ nhiều sáng kiến giúp nâng cao nhận thức trong lớp trẻ và phát triển công nghệ mới ứng phó với biến đổi khí hậu. Ông Jim Yong Kim cũng nhấn mạnh rằng đây không phải chỉ là vấn đề riêng của mỗi cá nhân hay của một vài dự án riêng rẽ, mà đây là một vấn đề lớn đòi hỏi sự nỗ lực và cố gắng của toàn bộ chúng ta. Tôi hoàn toàn đồng ý với ý kiến này.

Tôi nhận thấy đã có sự dịch chuyển trọng tâm từ công việc riêng rẽ của vài nhóm sang nỗ lực tập thể. Tôi cho rằng các chiến dịch nâng cao ý thức cần được phối hợp với các dự án khác nhằm nghiên cứu, phát triển công nghệ hiện đại và phải có những kế hoạch hành động chung nhằm giải quyết vấn đề một cách tổng thể.

Ví dụ, nếu có một chương trình nâng cao nhận biết về biến đổi khí hậu cho trẻ em nông thôn, hợp tác với dự án của bạn Trang về mô hình “trang trại không chất thải” thì có thể nhân rộng thành công của mô hình đó và tác động của nó cũng lan tỏa tới các bậc cha mẹ.

Chúng ta, lớp người trẻ, sôi nổi và nhiệt tình, có thể đảm nhận vai trò tiên phong và kết nối các hoạt động với nhau. Nhưng chúng ta cũng cần sự hỗ trợ của nhà nước tạo điều kiện làm việc và khuyến khích thanh niên phát huy vai trò, mở rộng mô hình ra toàn quốc.

Vai trò của mỗi cá nhân trong sự nghiệp phát triển bền vững và ứng phó với biến đổi khí hậu là vô cùng quan trọng. Hãy bắt đầu ngay hôm nay và tiếp tục công việc đó tới tận các thế hệ tương lai. Tôi chắc chắn rằng đóng góp của mỗi cá nhân và tập thể sẽ như những hạt giống được gieo mầm hôm nay và sẽ mang lại trái ngọt mai sau.

Các bạn đã sẵn sàng tham gia vào công cuộc chống biến đổi khí hậu chưa? Bạn có ý tưởng gì có thể giúp kết nối các dự án riêng rẽ vào một chương trình lớn không? Hãy chia sẻ nhé!