اطلاعات پیرامون خطرات احتمالی می تواند سبب ایجاد انعطاف پذیری در مقابل آفات اقلیمی در افغانستان شود

افغانستان از ناحیه خطرات و آفات طبیعی بشمول زلزله، سیلاب، خشکسالی، لغزش زمین و برف کوچ ها اسیب پذیر بوده،. علاوه بر آن خطرات ناشی از فعالیت های انسانی نیز بر این مشکل افزده است.   در میان کشور هایی که دارای سطح  پائین درآمد اند، افغانستان بعد از کشور هایتی دومین کشوریست که بیشترین تعداد تلفات انسانی در اثر حوادث طبیعی را بین سال های ۱۹۸۰ الی ۲۰۱۵ شاهدبوده است. با این حال  در سال های اخیر دولت افغانستان با درک عمیق از چگونگی تاثیرات وقایع و فاجعه های خطرناک اقلیمی و منتج شدن آن به افزایش خطرات امنیتی دست یافته است. بطور مثال، خشکسالی های شدید و دوامدار سبب افزایش عدم مصؤنیت غذایی گردیده که همه ساله به طور اوسط ۲۸۰  میلیون دالر امریکایی زیان و خساره درسکتور زراعت این کشور می گردد. در مقایسه با تاثیر گذاری وقایع امنیتی، که (۱۵ درصد) می باشد، حوادث طبیعی و صدمات ناشی از وقایع اقلیمی روی ۵۹ درصد   نفوس کشور، مخصوصاً در مناطقی که سطح اقتصاد پایین دارند، بیشتر تاثیرگذار است.

دسترسی به اطلاعات درمورد خطرات طبیعی یک امر حیاتی محسوب میگردد، بالخصوص در کشور آسیب پذیری مانند افغانستان که از هر پنج نفر نفوس آن، چهار نفر وابسته به منابع طبیعی غرض امرار معیشت می باشند. برای تقویت قابلیت انعطاف پذیری در مقابله با حوادث طبیعی، سرمایه گذاری ها در افغانستان روی جمع اوری اطلاعات در رابطه به آفات طبیعی نهایت ضروری پنداشته شده، تا این اطلاعات شامل  برنامه ریزی، طرح و تطبیق برنامه های رویدست گرفته شده، شامل گردد. برای حمایت از تلاش های دولت افغانستان، بانک جهانی با اداره تسهیلات جهانی برای کاهش حوادث و احیای مجدد در همکاری نزدیک وزارت دولت در امور رسیدگی به حوادث  اخیراً یک ارزیابی جامع خطرات چندگانه مشخصات خطر، را تهیه نموده که هدف آن مستند سازی اطلاعات درباره خطرهای احتمالی و بالقوه از ناحیه سیلاب های رود خانه یی و ناگهانی، خشکسالی ها، لغزش زمین، برف کوچ ها و زلزله می باشد. روی عمده ترین موضوعات یافته های این ارزیابی، میتودولوژی (روش)، و نتایج متوقعه، اخیراً در یک نشت بخش مدیریت خطرات ناشی از حوادث گروپ بانک جهانی بحث و گفتگو صورت گرفت. بعضی نکات مهمی که در این بحث مطرح شد، قرار ذیل است:

مشخصات خطر و آسیب پذیری افغانستان چیست؟

• سیلاب ها یکی از حوادث طبیعی مکرر درطول تاریخ در افغانستان بوده، که بطور اوسط سالانه تخمیناً ۵۴ میلیون دالر امریکایی خساره وارد میکند؛ سیلاب های ناگهانی بزرگ  بالاتر از ۵۰۰ میلیون دالر خسارات را وارد کرده می تواند.
• از لحاظ تاریخی، زلزله بیشترین تلفات را به میان آورده است، که از سال ۱۹۸۰ به بعد سبب هلاکت بیش از ۱۰۰۰۰ نفر گردیده است.
• حدود سه میلیون نفر در معرض خطرات بسیار بلند   لغزش زمین قرار دارند.
• از سال ۲۰۰۰ تا اکنون، در حدود ۶،۵  میلیون نفر بر اثر خشکسالی ها متضرر  شده و خشکسالی شدید می تواند سکتور زراعت افغانستان را تخمیناً ۳ میلیارد دالر خسارمند سازد و این کشور را با قلت جدی مواد خوراکی مواجه سازد.
• تخمیناً ۱۰۰۰۰ کیلومتر سرک (۱۵ درصد تمامی سرک های افغانستان) در معرض خطر برف کوچ قرار دارند که در میان آن شاهراه های کلیدی مانند شاهراه
  سالنگ شامل می باشد. 

برای انعطاف پذیر ساختن زیربناهای عامه افغانستان در مقابل خطرات طبیعی و جیولوجیکی چه نوع پیشنهادات را می توان به حکومت افغانستان ارایه نمود؟
 

• تحکیم و بهبود ساختمان های مکاتب در سراسر افغانستان بمنظور مقاوم شدن در مقابل زلزله، تا بتواند خسارات اقتصادی ناشی از آن را به ۶۰ درصد و فیصدی مرگ و میر ناشی از آن را به ۹۰ درصد کاهش دهد.
•  اعمار و ساختن سرک های نو و مقاوم درمقابل زلزله نسبت به تحکیم و اعمار مجدد آن بعداز حادثه و تخریب ٰ  از لحاظ اقتصادی وصرفه جویی پولی بسیار موثر میباشد.
• تقویت آبگردان ها و تحکیم خانه ها سبب جلوگیری ریزش سیلاب ها در شهرها می گردد؛ ایجاد یک سد آب جدید در کابل می تواند سبب صرفه جویی و پس انداز  ۶۰۰۰۰ دالر امریکایی در ویرانی های ناشی از سیلاب های احتمالی گردد.
•   متنوع ساختن وسیله معیشت، و بهبود موثریت شیوه های زراعتی، از قبیل استفاده از محصولات و روش های آبیاری میتوان ضایعات آب را کاهش داد، تا حاصلات زراعتی افزایش یافته و اتکا به موجودیت آب را نیز کاهش دهد. ساختمان های حفاظتی، بشمول اعمار سرک های سرپوشیده بشکلی کانکریتی و سیستم های   هشدار دهی قبلی  نیز می تواند در کاهش خطرات ناشی از برف کوچ موثر واقع گردد.

 
تیم بانک جهانی چگونه توانسته است، تا این ارزیابی جامع خطر را با وجود شرایط پر چالش افغانستان انجام دهد؟
 
افغانستان در عرصه جمع آوری ارقام و معلومات با چالش های ویژه مواجه است. نخست از همه، نبود امنیت سراسری در این کشور توانایی تیم متذکره را بخاطر بازید از ساحات و غرض تصدیق ارقام و معلومات گنجانیده شده در این ارزیابی را محدود ساخته است. بطور مثال، این امر به ویژه  بخاطر تجزیه و تحلیل موقعیت های گوناگون جغرافیایی که در معرض خطر سیلاب یا لغزش زمین قرار دارند، مفید بوده است، چون توپوگرافی پیچیدۀ افغانستان ممکن از یک منطقه تا منطقه دیگر متفاوت باشد. دراینجا، ایجاد مشخصات خطرات احتمالی در کنار مشاهدات از طریق قمر مصنوعی و سایر وسایل پیشرفته، عمدتاً متکی به معلومات ارایه شده توسط همکاران دولتی، شرکای انکشافی و همکاران این تیم در دفتر بانک جهانی در کابل می باشد. همچنان، در اوضاع شکننده مانند افغانستان، استفاده از معلومات و ارقام ارایه شده اراضی  توسط نیروهای بین المللی کمک به امنیت ناتو نیز نقش مهمی داشته است.  بطور مثال چگونه منابع معلومات و ارقام  مختلف ارایه شده را با هم توحید ساخته مدل سازی برف کوچ را در سراسر کشورتشکیل داد : مشاهدات از محل برف، معلومات و تحلیل های گسترده با هم ترکیب شدند، تا این مدل را ایجاد نماید، درحالیکه معلومات جهانی بارش برای تطبیق این معادل ضروری در سراسر کشور پنداشته میشود.
 
این معلومات چگونه برای دولت جهت پیشبرد اجندای توانمندسازی انعطاف پذیری  (Resilience)میتواند مفید ثابت شود؟
 
وزارت دولت در امور رسیدگی به حوادث هم در سطح مرکز و هم در سطوح ولایات بالنوبه با محدودیت های ظرفیتی مواجه است. برنامه های قبلی که توسط تمویل کننده ها پشتیبانی می شد نیز بطور عموم بسیار پراگنده و در مقیاس کوچک بوده و اکثراً بر کمک های بعد از وقوع  حادثه متمرکز بوده، تا اینکه به منظور جلوگیری و پلان گذاری برای حوادث طبیعی تمرکز داشته باشند. یکی از بخش های بسیار مهم برای دولت همانا درک موضوع معلومات راجع به خطرات حوادث طبیعی زمینۀ را برای همکاری میان سکتورها مهیا ساخته و می تواند همگانی ساختن مدیریت خطرات احتمالی حوادث طبیعی را در سرمایه گذاری های مربوط به زیربناهای ترانسپورتی، بخش انرژی، مسکن و زیربنا های اجتماعی تسهیل بخشد، تا از یک آینده بسیار انعطاف پذیر برای افغانستان اطمینان حاصل گردد. بالاخره، درحالیکه دولت افغانستان اولویت های زیادی را در دست دارد، این وسیله  می تواند سرمایه گذاری ها را در مناطق که آسیب پذیری در آنجا بسیاربلند و نیاز به آن زیادتر باشد، اولویت بندی نماید.  
 
موضوعات مرتبط:
صفحه انترنتی:www.worldbank.org/resilientafghanistan
ویدیو: http://www.worldbank.org/en/news/video/2017/03/29/afghanistan-disaster-risk-management-program
کود جغرافیایی: http://disasterrisk.af.geonode.org/