تشریک بهتر معلومات میتواند وضعیت زندگی افغان های عودت کننده را بهبود بخشد

چهار دهه جنگ، خشونت، ناامنی، اوضاع شکننده یی سیاسی، اجتماعی و اقتصادی افغانستان را به بزرگترین نفوس بیجا شدگان مبدل ساخته است. تخمین میشود که هرسال بیشتر از۱۰۰۰۰۰ افغان در حرکت از یکجا به جای دیگر میباشد .

از سال ۲۰۰۲ به این سو، حدود ۵،۸ میلیون پناهجوی افغان و چندین میلیون افغان ‌دیگر که اسناد و مدارک پناهجوی بودند، به افغانستان عودت نموده اند. این در حالیست که از سال ۲۰۱۵ به این سو بیشتر از ۲ میلیون پناهنده و مهاجر بدون  اسناد دوباره به کشور عودت نموده اند.

موج تازۀ برگشت مهاجرین از پاکستان درسال ۲۰۱۶ بخش مهم این روند را تشکیل میداد؛ چنانچه که در این جریان بیشتر از ۶۰۰۰۰۰ هزار عودت کننده صرف در ظرف شش ماه نخست این سال ثبت شده بودند. ارقام و معلومات موجود نشان میدهد که اکثر عودت کنندگان در محلات شهری و اطراف شهرها مسکن گزین میگردند  زیرا انها نمیخواهند با مشکلات و محدودیت های فرصت های کاری، دسترسی به خدمات اساسی، و زیرساخت های اندک مواجه شوند. باور اینست که اگر آنان در این محلات جابجا نشوند ممکن مشکلات اساکان شان در مناطق دیگر مانع موفقیت ادغام مجدد شان شده و امکان دارد سبب بیجا شدن دوباره آنها گردد.

حمایت از عودت کننده گان و محلات میزبان که برگشت کننده گان در آن مناطق استقرار مجدد میابند، نیازمند ایجاد ابتکار و همکاریهای مشترک بیشتر میان موسسات بین المللی و وزارت های ذیربط حکومتی میباشد .

در همین راستا،  امروز بانک جهانی و سازمان بین المللی مهاجرت یک توافقنامۀ تشریک معلومات (DSA) را امضاء نمودند که مطابق آن همکاری های موجود میان این دو نهاد تقویت میابد.

براساس محتویات این توافقنانه همکاریهای موجود میان این دو نهاد در مورد جمع آوری و تحلیل معلومات، مدیریت معلومات و برنامه سازی های مشترک طوری طرح ریزی میشود که مخصوصاً برای ارزیابی، تحلیل و پاسخگویی بهتر به نیازمندی های تعداد کثیر افغان های عودت کننده، بیجا شده گان داخلی، و محلات میزبان بسنده و کافی باشد. 

امضای این توافقنامه، همراه با توافقنامۀ مشابهی که میان بانک جهانی و کمیشنری عالی سازمان ملل متحد برای پناهنده‌گان  به امضا رسیده است، هماهنگی کُلی میان سازمان های بشری، نهاد های انکشافی و وزارت های مربوطه را تنظیم و تقویت میبخشد.

در اوایل  سال  ۲۰۱۷ میلادی، به علت محدودیت معلومات کافی و عدم هماهنگی میان سازمان های بشری، نهاد های انکشافی و وزارتخانه های ذیربط، ارزیابی اینکه عودت کننده گان در کجا مستقر شده، چه نیازمندی ها دارند و چگونه میتوان به وجه احسن برای شان حمایت های مورد نیاز را فراهم  نمود نهایت کار دشوار بود.

جهت تقویت و رسیدگی به نیازمندی های عودت کنندگان و به منظور حمایت وزارت مهاجرین و عودت کننده گان، سازمان بین المللی مهاجرت یک بانک معلوماتی را به منظور ثبت و راجستر همه برگشت کننده گان در نقاط عمدۀ تردد مرزی ایجاد و گسترش داده است.

سازمان بین المللی مهاجرت سیستم پیگرد بیجا شده گان را نیز گسترش داده که هم اکنون در ۲۸ ولایت این سیستم فعال میباشد . در این سیستم معلومات مربوط راجع به تحرک نفوس، و همچنان موجودیت و موقعیت مشخص برگشت کنندگان، بیجا شدگان و نفوس مهاجر ثبت میگردد. همزمان با آن، بانک جهانی برنامه یی را توسعه بخشیده است که بر بنیاد آن معلومات موجود تحلیل گردیده و شواهد و مدارک مورد نیاز جهت آگاه ساختن و رهنمایی اولویت های ملی، پالیسی ها، برنامه ریزی ها و اتخاذ عملکرد ها، در اختیار مسوولین امور قرار میگیرد.

 امضای توافقنامه تشریک معلومات میان سازمان بین المللی مهاجرت و بانک جهانی دلالت بر تقویت همکاری های بشردوستانه این دو نهاد و استفاده مؤثر از تجارب و تخصص بانک جهانی در امور انکشافی جهت فراهم اوری حمایت مورد نیازرا برای افغانهای مورد هدف فراهم میسازد.

علاوه بر آن، این توافقنامه راه را برای هماهنگی هر چه بیشتر با کمیشنری عالی ملل متحد برای پناهند‌گان نیز باز میکند . مواد مندرج توافقنامۀ متذکره در محراق تمرکز اهداف بانک جهانی مبنی بر فراهم آوری راه های حل دوامدار برای انعده افغانها یکه بصورت اجباری بیجا میشوند، قرار دارد.

بانک جهانی، سازمان بین المللی مهاجرت و کمیشنری عالی سازمان ملل متحد برای پناهند‌گان در صدد کار مشترک و تشریک مساعی خیلی نزدیک با حکومت افغانستان هستند ، تا کیفیت و دستیابی به معلومات را بیشتر بهبود بخشند که هدف آن تقویت بخشیدن کمک های بشردوستانۀ هدفمند و معاونت انکشافی در ان محلاتیکه که عودت کنندگان افغان مستقر میگردند، میباشد.

 این هماهنگی سبب شده، تا ساحه پوشش خدمات برنامه ملی میثاق شهروندی افغانستان به ساحاتی که میزان برگشت مهاجرین در آن بلند است، توسعه یابد و شواهد اساسی را جهت طرح برنامۀ جدید اشتغال زایی فراهم کند، که هدف آن ارتقای فرصت های اقتصادی برای افغانهای بیجا شده و محلات میزبان در چندین شهر افغانستان میباشد.